Varaire
Veratrum album
Melanthiaceae
Àutri noum : Veraire, Avarai, Avaraire, Petaire.
Noms en français : Vératre blanc, Hellébore blanc.
Descripcioun :Lou varaire trachis dins li pesquié e li melounié de mountagno. Es uno grando erbo, forto, emé de gràndi fueio alterno senso pecou. L'enflourejado en grapo sarrado èi coumpausado de flour blanquinouso mens o mai verdo, emé la baso di tepalo pu sourno. Se sias un "gencianaire", avisas vous de lou pas counfoundre emé la genciano que li fueio se sèmblon proun.
Usanço :Lou varaire es uno planto mourtalo de la racino i grano. Parié qu'Alessandre-lou-Grand fuguè empouisouna em'acò. Paraliso l'esistème nervous, aro se n'en servon soulamen en oumeoupatìo. Emé li racino s'adoubo uno poutingo bono contro li niero o àutri bestiouno.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Veratrum
Famiho : Melanthiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Juliet à avoust
Liò : Pesquié
- Bos clar
- Melounié
Estànci : Mountagnard à Aupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Veratrum album L., 1753
Verno
Alnus glutinosa
Betulaceae
Àutri noum : Vergne, Vèr.
Noms en français : Aulne glutineux, Aune poisseux.
Descripcioun :Aubre coumun sus li ribo de ribiero que se recounèis à si fueio un pau roundo e plato à la cimo. Flouris d'ouro en febrié e mars emé de long catoun mascle e de pichòti pigno femelo que rèston de tèms sus li ramo (fotò).
Usanço :A Castellano, à la debuto dóu siècle passa, li pàuri gus anavon faire prouvesioun de bos à crema "ei vèrno de Verdoun (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). La rusclo de verno èi vertuouso contro la fèbre, li mau de dènt e de garganto e peréu li plago e li moureno. Emé li fueio se fai d'emplastro qu'apaison li mau d'os e di jougadou e peréu li di senado. Emé la rusclo se fasié un negre pèr tencha li capèu. La legno de verno s'emplego pèr basti dins l'aigo (paufi...) que s'apourridis pas gaire emé lou tèms.
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Alnus
Famiho : Betulaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Alnus glutinosa (L.) Gaertn., 1790